1952 yılında ülke tarımında kimyevi gübre kullanımı yoluyla verimliliğin artırılması amacıyla kurulan Gübre Fabrikaları Türk Anonim Şirketi ya da kısa adıyla GÜBRETAŞ’ın, yüzde 50 payla liderliğini yaptığı konsorsiyum tarafından 2008 yılında satın alınan İran’ın en büyük petrokimya tesisleri Razi Petrokimya’nın yeni sahibi iş insanı Cavit Çağlar oldu.
Odatv’ye konuşan Cavit Çağlar, satın alma işlemini doğruladı. Şu an son görüşmelerin yapıldığını belirten Çağlar, “Ortağım yok, tek başıma götürüyorum. Yakın zamanda açıklarız” dedi.
Razi Kimya, 17 yıl önce Tarım Kredi Kooperatifi iştiraki GÜBRETAŞ konsorsiyumuyla 680 milyon dolara satın alındı ve şirkete yaklaşık 320 milyon dolar yatırım yapıldı.
Yıllık 200-250 milyon dolar kâr ederken 2023 yılında beş milyon dolar zarar açıklayan Razi Petrokimya’nın 400 milyon dolara satılacağı haberleri “peşkeş” iddialarını beraberinde getirdi. Ayrıca, GÜBRETAŞ’ın Razi Petrokimya’yı satın alma sürecinde yaşananlar da o dönem çok konuşuldu. İlgili haberi okumak için tıklayınız:
TCMB’NİN “İRAN RİYALİ” KARARI
Öte yandan, İran Riyali, Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankasınca (TCMB) alım satım konusu yapılan dövizler listesinden çıkartıldı. Kararın Ticaret Bakanı Ömer Bolat ile İran Yol ve Şehircilik Bakanı Ferzane Sadık’ın katılımı ile gerçekleşen Türkiye-İran Karma Ekonomik Komisyon (KEK) Toplantısı’nın hemen ardından Resmi Gazete’de yayımlanması kafaları karıştırdı. TCMB’nin bu kararı, iki ülke arasındaki ticaretin azalması, likidite ve kur dalgalanmalarını kontrol altına alma hedefi ve İran’a yönelik finansal kısıtlamalar ve risk yönetimi şeklinde yorumlandı.
Bu konuyla ilgili Cavit Çağlar, “Merkez Bankası öyle öngördü. ABD’nin, İran’a yaptırımları var. Türkiye de ABD’nin izniyle ilaç, gıda satıyor Halkbank üzerinden. Doğal gaz paraları her ay oradan ödeniyor” ifadelerini kullandı.
Cavit Çağlar, İran’la plastik ithalatı yaptığına dair iddiaları ise yalanladı.
RAZİ PETROKİMYA
Razi Petrokimya Kompleksi, ülkedeki azot ve fosfatlı gübre ve kimyasalların üretimi için en önemli fabrikalardan biri. Bu kompleksin birimlerinin ilk aşaması, dört yıllık bir inşaat faaliyetinin ardından 1971 yılında faaliyete geçti.
Bu kompleks, İran’daki en büyük amonyak, üre gübresi, sülfürik asit ve kükürt üreticisi ve tek fosforik asit ve diamonyum fosfat gübresi (karışık fosfat ve amonyum sülfat gübresi) üreticisi. Bu ürünler yurtiçi ihtiyaçların yanı sıra kükürt, amonyak, üre ve sülfürik asidi dünya pazarlarına her yıl ihraç ederek petrokimya ihtiyacının karşılanmasında rol oynuyor.
Bu şirkette üretilen ürünler, tekstil endüstrileri, tarım endüstrileri, kağıt endüstrileri, boyama endüstrileri, kauçuk endüstrileri, beton endüstrileri, demir-çelik endüstrileri ve diğer birçok endüstride birçok uygulamaya sahip.
CAVİT ÇAĞLAR KİMDİR
İş insanı, siyasetçi, spor yöneticisi ve Bursaspor’un 10. başkanı Cavit Çağlar, 1944 yılında Gümülcine, Yunanistan’da dünyaya geldi.
Nergis Holding’in sahibi Çağlar, aslen Batı Trakya Türklerinden. Ailesi Muhacir olarak 1946 senesinde Türkiye’ye kaçıp Akhisar’a yerleşti.
Liseyi bitirdikten sonra 1963 senesinde ailesi ile İstanbul’a taşındı. Mahmutpaşa’da dayısının ayarladığı bir işte tezgâhtarlık yaparak işe başladı. Dönemin zengin Musevi tüccarlarından tekstil mesleğini öğrendiğini ve Sultanhamam üniversitesinden mezun olduğunu söyledi.
1967′de babasından kalan 16 bin lirayı sermaye yaparak arkadaşı Sebahattin ile Bursa’da Uygun İpek isimli bir firma kurdu.
1968 senesinde Adalet Partisi Gençlik Kolları’na katıldı. 1970 senesinde 24 yaşında Nursal Hanım ile evlenip dayısı Şükrü Şankaya ile ortak olup kumaş ticaretine başladı.
Dayısıyla birlikte Nergis Tekstil isimli şirketi 1979′da kurdu. 1983 yılında Yeşim Tekstil’i kurdular. 1980′li yılların sonuna gelindiğinde 30 şirket ve 16 binin üzerinde çalışanı olan Nergis Holding’in patronuydu.
1982-1986 yılları arasında Bursaspor’a başkan olan Çağlar’ı, eski Dışişleri Bakanı İhsan Sabri Çağlayangil, 1980 sonrasında siyaset yasağı altında bulunduğu bir dönemde Süleyman Demirel ile tanıştırdı.
Bu dönemde Cavit Çağlar’ın iddiasına göre Demirel’in işsiz kalan arkadaşlarına ve sekiz bakana fabrikalarında iş verdi.
1987′de Bursa’dan DYP milletvekilli seçildi. 1991 seçimlerini takiben DYP iktidara gelince Devlet Bakanı oldu.
Oğuz Ok
